-
1 tersus
clean, neat, correct. -
2 mundo
mundo, āre, v. a. [1. mundus], to make clean, to clean, cleanse (post-Aug.;II.syn.: purgo, emendo): mundatur nitro,
Plin. 33, 6, 34, § 103:praesepia mundanda curare,
Col. 12, 3:perlui et mundari,
Mamert. Grat. Act. 9 fin. —Transf. (eccl. Lat.), to cleanse, make clean.1.Ceremonially, according to the Levitical law of uncleanness:2.et purificabis eos (sc. Levitas),
Vulg. Num. 8, 6.—Spiritually, from sin:ab occultis meis munda me,
Vulg. Psa. 19, 12:mundemus nos ab omni inquinamento earnis et spiritūs,
id. 2 Cor. 7, 1.—Hence, mundātus, a, um, P. a., cleansed, clean (late Lat.); in comp.:quam sim ab illā peste mundatior,
Aug. Conf. 10, 37. -
3 pūrgō
pūrgō āvī, ātus, āre [purus+1 AG-], to free from what is superfluous, make clean, make pure, clean, cleanse, purify: piscīs ceteros purga, bone, T.: falcibus locum, cleared the ground: domum muribus, Ph.: educ omnīs tuos, purga urbem: miror morbi purgatum te illius, H.— To clear the body, purge: quid radix ad purgandum possit<*> Qui purgor bilem, purge myself of, H.— To clear away, remove: ligonibus herbas, O.: scindit se nubes et in aethera purgat apertum, melts away, V.: Cultello unguīs, trim, H.—Fig., of persons, to clear from accusation, excuse, exculpate, justify: Sullam ipsius virtus purgavit: me tibi: Caesarem de interitu Marcelli: si sibi purgati esse vellent, Cs.: civitatem facti hostilis, L.— To remove, refute, repel, justify: Aut ea refellendo aut purgando vobis corrigemus, T.: factum, O.: facinus, Cu.: purgandis criminibus, by disproving: suspicionem, remove, L.: ea, quae ipsis obicerentur, refute, L. — To establish, vindicate, plead: innocentiam suam, L.: viri factum (esse) purgantes cupiditate atque amore, pleading in excuse, L.: purgantibus iis multitudinis concursu factum, L.—In religion, to make atonement for, expiate, purify, atone for, lustrate: populos, O.: nefas, O.* * *purgare, purgavi, purgatus Vmake clean, cleanse; excuse -
4 sincērus
sincērus adj. [3 SA-+2 CER-], clean, pure, sound, uninjured, whole, entire: omnia fucata a sinceris (internoscere): sine volnere corpus Sincerumque fuit, O.: vas, clean, H.: propria et sincera gens, unmixed, Ta.: nobilitas, L.—Fig., sound, genuine, pure, true, candid, truthful: Atheniensium iudicium: Minerva, O.: equestre proelium, L.: voluptas, O.: rerum gestarum pronuntiator: nihil est iam sincerum in civitate: fides, L.* * *sincera -um, sincerior -or -us, sincerissimus -a -um ADJclean, pure, uninjured, whole; sound, genuine, truthful, candid, sincere -
5 mundus
mundus adj. with comp, clean, cleanly, nice, neat, elegant: nil videtur mundius, T.: supellex, H.—Fine, elegant, smart: cultus iusto mundior, too elegant dress, L.—As subst m. (sc. homo), an elegant person.—Fig., neat, choice: verba, O.* * *Imunda -um, mundior -or -us, mundissimus -a -um ADJclean, cleanly, nice, neat, elegant,delicate; refined, pureIIuniverse, heavens; world, mankind; toilet/dress (woman), ornament, decoration -
6 pūrus
pūrus adj. with comp. and sup. [1 PV-], free from dirt, free from admixture, clean, pure, unstained, unspotted: alqd purum liquidumque haurire: aqua, H.: manus, H.: purissima mella, V.: aëre purior ignis, O.: humus, cleared: puro concurrere campo, V.: ab arboribus Campus, O.: puro ac patenti campo, i. e. without houses, L.: locus, untrodden, L.: sol, clear, H.: gemma, O.—As subst n.: per purum, through a clear sky, V.— Plain, naked, unadorned, unwrought: argentum, plain, i. e. without artistic work: argenti vascula puri, Iu.: toga, without purple stripes, Ph.—Fig., pure, unspotted, spotless, chaste, undefiled, unpolluted, faultless: animus purus et integer: estne quisquam qui tibi purior videatur?: vitā et pectore puro, H.: animam puram conservare, free from sensuality: (forum) purum caede servatum: Integer vitae scelerisque purus, H.—Of style, pure, free from error, accurate, faultless: oratio: genus dicendi: brevitas.—In law, unconditional, absolute, complete: iudicium.—As subst n.: quid possit ad dominos puri ac reliqui pervenire, clear gain.—In religion, free, clear, subject to no religious claims: domus ab suspicione religionis: in loco puro poni, L.: familia, free from ceremonial defilement, free from mourning, O.: socios purā circumtulit undā, water of purification, V.: arbor, O.* * *pura -um, purior -or -us, purissimus -a -um ADJpure, clean, unsoiled; free from defilement/taboo/stain; blameless, innocent; chaste, unpolluted by sex; plain/unadulterated; genuine; absolute; refined; clear, limpid, free of mist/cloud; ringing (voice); open (land); net; simple -
7 tergeō
tergeō sī, sus, ēre [STRAG-], to rub off, wipe off, wipe dry, wipe clean, cleanse: qui tractant ista, qui tergent: clipeos et spicula, polish, V.: arma, L.: ut tersis niteant talaria plantis, O.: gallinā palatum, to tickle the palate, H.* * *tergere, tersi, tersus Vrub, wipe; wipe off, wipe dry; clean, cleanse -
8 verrō
verrō —, —, ere [VAR-], to sweep, brush, scour, sweep out, sweep together: qui tergent, qui verrunt, qui spargunt: matres crinibus templa verrentes, L.: pavimentum, Iu.: Aequora caudis (delphines), V.: Caesariem per aequora, trail, O.—Of grain, to clean up after threshing, collect: nigras pro farre favillas, O.: Quicquid de Libycis verritur areis, i. e. is collected, H.—To sweep, pass over, play upon, traverse: duplici genialia nablia palmā, O.: remis vada, V.* * *verrere, verri, versus Vsweep clean; sweep together; sweep (to the ground); skim, sweep; sweep along -
9 abstergeo
abstergere, abstersi, abstersus V TRANSwipe off/clean/away, clean away, cleanse, strip off; banish, expel, dispel -
10 abstergo
abstergere, abstersi, abstersus V TRANSwipe off/clean/away, clean away, cleanse, strip off; banish, expel, dispel -
11 apstergeo
apstergere, apstersi, apstersus V TRANSwipe off/clean/away, clean away, cleanse, strip off; banish, expel, dispel -
12 apstergo
apstergere, apstersi, apstersus V TRANSwipe off/clean/away, clean away, cleanse, strip off; banish, expel, dispel -
13 detergeo
detergere, detersi, detersus V TRANSwipe/clean off/away; strip/trim/sheer/break/sweep off, rub/wipe clean; cancel; remove, take away; break to pieces; have swept off -
14 emundo
emundare, emundavi, emundatus V TRANSclean thoroughly, free of dirt/impurity; make quite clean (L+S); cleanse/purify -
15 mundo
mundare, mundavi, mundatus V TRANSclean, cleanse, make clean/tidy; (eccl. - ceremonially/spiritually) -
16 detergeo
dē-tergĕo, si, sum, 2 (also post-class.:I.detergis,
Claud. Cons. Mall. Theod. 191: detergunt, id. ap. Eutr. 2, 375:detergantur,
Dig. 33, 7, 12, § 21; Ap. Mag. 59, p. 312, 26; Sen. Ep. 47, 4, v. tergeo), v. a.To wipe off, wipe away (class.).A.Lit.:2.sudorem frontis brachio,
Suet. Ner. 23; cf.:lacrimas pollice,
Ov. M. 13, 746; cf.:teneros fletus stamine,
Claud. in Eutr. 2, 375:araneas,
Dig. 33, 7, 12, § 21.— Poet.:nubila,
i. e. to drive away, remove, Hor. Od. 1, 7, 15; cf. sidera, to drive or chase away, Cic. Arat. 246.—Transf., to cleanse by wiping, to wipe off, wipe clean, to clean out:B.caput pallio,
Plaut. Cas. 2, 3, 20:labra spongiā,
Col. 6, 9, 2; cf.:se linguā,
id. 6, 6, 1:frontem unguento,
Petr. 47, 1:falces fibrina pelle,
Plin. 17, 28, 47, § 265:cloacas,
Liv. 39, 44; cf. Suet. Aug. 18.—Comic:mensam,
i. e. to clear, to empty, Plaut. Men. 1, 1, 2.—Trop.1.To take away, remove:2.fastidia,
Col. 8, 10, 5: somnum, Claud. Epith. Pall. et Cel. 27.—To cleanse, purge:3.animum helleboro,
Petr. 88, 4;secula foedo victu,
Claud. Cons. Mall. Theod. 1, 191.—In colloq. lang., of money:II.primo anno LXXX. detersimus,
have swept off, got, Cic. Att. 14, 10, 6.—To strip off, break off; to break to pieces:remos,
Caes. B. C. 1, 58; Liv. 28, 30 fin.:pinnas asseribus falcatis,
id. 38, 5:palmites,
Col. 4, 27 fin. -
17 emundo
ē-mundo, no perf., ātum, 1, v. a., to clean out, make quite clean (a favorite word of Columella; not in Juv. 14, 67, where the right reading is emendat):II.bubilia,
Col. 2, 15, 7; cf. id. 9, 14, 7; 11, 2, 71:humum,
id. 6, 30, 2:pennas gallinae,
id. 8, 4, 4:vinum,
to purify, id. 12, 23, 2; cf.segetes,
id. 11, 2, 7 al. — -
18 purgo
purgo, āvi, ātum, 1, v. a. [contr. for purigo, from purum ago], to make clean or pure, to clean, cleanse, purify (class.).I.Lit.:2.oleam a foliis et stercore purgato,
Cato, R. R. 65, 1: cum falcibus purgarunt locum, cleared the place, freed it from bushes, etc., Cic. Tusc. 5, 23, 65; Liv. 24, 19:arva longis ligonibus,
Ov. P. 1, 8, 59:domum muribus,
Phaedr. 1, 22, 3:fossas,
Plin. 18, 26, 64, § 236:proprios leniter ungues cultello,
Hor. Ep. 1, 7, 51: cana labra, i. e. to clear or free from beard, Mart. 9, 28, 5:pisces,
Ter. Ad. 3, 3, 22:segetes,
Plin. 18, 26, 65, § 241.— Absol.:levi sarculo purgare,
Plin. 18, 26, 65, § 241.—Mid.:purgor in amni,
wash, Sil. 8, 125.—In partic., in medic. lang., to cleanse by stool, vomiting, etc., to purge:B.quid scammoneae radix ad purgandum possit,
Cic. Div. 1, 10, 16; Cato, R. R. 157, 3:si is, qui saepe purgatus est, subito habet alvum suppressam,
Cels. 2, 12:qui purgor bilem sub verni temporis horam,
Hor. A. P. 302:se helleboro,
Val. Max. 8, 7, 5 fin.:se per inferna aut vomitione,
Plin. 25, 5, 21, § 51.—Transf.1.To make even by clearing away, to level, Inscr. Murat. 582 fin.; cf.:2.purgare viam proprie dicitur ad libramentum proprium redigere, sublato eo quod supra eam esset,
Dig. 43, 11, 1, § 1.—To clear away, remove:b.rudera,
Suet. Vesp. 8:vermes clavo aëneo,
Pall. 4, 10, 4:lapides,
id. 3, 6:sordes,
Claud. in Eutr. 1, 383; cf.:scindit se nubes et in aethera purgat apertum,
melts away, Verg. A. 1, 587.—In partic., in medicine, to remove or expel by purging, rinsing, etc., to heal, cure:II.purgatum te illius morbi,
Hor. S. 2, 3, 27:pituitas,
Plin. 20, 17, 73, § 188:fastidium lauri folio,
id. 8, 27, 41, § 101:suppurationes,
id. 23, 1, 16, § 24:tarditatem aurium,
id. 23, 2, 28, § 59:succus purgat cicatrices et nubeculas (oculorum),
id. 27, 12, 85, § 109.—Trop., to cleanse, purify (syn. lustro).A.In gen.:B. C.pectora,
Lucr. 6, 24:urbem,
Cic. Cat. 1, 5, 10:amplissimos ordines contaminatos veteri neglegentiā purgavit,
Suet. Vesp. 9:rationes,
to clear up, settle, pay, id. Calig. 29.—In partic.1.To clear from accusation, to excuse, exculpate, justify (syn. excuso):2.ut me purgarem tibi,
Plaut. Am. 3, 2, 28:QVIBVS DE REBVS VOS PVRGAVISTIS... QVOMQVE DE EIEIS REBVS SENATVEI PVRGATI ESTIS, S. C. de Tiburt. lin. 3 and 12 (ap. Grut. 499, 12): quod te mihi de Sempronio purgas, accipio excusationem,
Cic. Fam. 12, 25, 3:cui se purgat,
id. Or. 29, 230:ego me tibi purgo,
id. Fam. 15, 17, 1; so,Caesarem de interitu Marcelli,
id. Att. 13, 10, 3:si quis tibi se purgare volet, quod, etc.,
Q. Cic. Petit. Cons. 9, 35:si parum vobis essem purgatus,
Cic. Phil. 14, 6, 17:velle Pompeium se Caesari purgatum, ne, etc.,
Caes. B. C. 1, 8; cf. id. B. G. 1, 28:ea pars epistulae tuae, per quam te ac mores tuos mihi purgatos ac probatos esse voluisti,
Cic. Att. 1, 17, 7; Ter. Hec. 2, 2, 12:accedebant blanditiae virorum factum purgantium cupiditate atque amore,
Liv. 1, 9 fin.:factum,
Ov. P. 3, 2, 24:facinus,
Curt. 7, 5, 39; 5, 12, 8:crimina,
to disprove, Cic. Clu. 1, 3; Liv. 38, 48, 14; cf.probra,
Tac. A. 4, 42:adulescentem crimine civilis belli,
to acquit, id. ib. 3, 17:innocentiam suam,
to vindicate, Liv. 9, 26:suspicionem,
to remove, id. 28, 43:ea, quae ipsis obicerentur,
to refute, id. 8, 23:purget miles, quod vicerit hostem,
Sil. 7, 510:aliquem alicujus rei,
Liv. 37, 28:se adversus alicujus criminationes purgare,
Suet. Caes. 55:illi lacrimantes nunc purgare se,
Curt. 5, 10, 11.—With acc. and inf.:laborare regem, ut purganti se nihil hostile dixisse aut fecisse, fides habeatur,
Liv. 42, 14:qui purgarent nec accitos ab eo Bastarnas nec auctore eo quidquam facere,
id. 41, 19.—To cleanse or purge from a crime or sin with religious rites, to make expiation or atonement for, to expiate, purify, atone for, lustrate, = expiare, lustrare ( poet. and in post-Aug. prose):A.di patrii, purgamus agros, purgamus agrestes,
Tib. 2, 1, 17:populos,
Ov. F. 4, 640:myrtea verbena Romanos Sabinosque,
Plin. 15, 29, 36, § 119:pontifices purgantes moenia,
Luc. 1, 593:domus purgantur lustranturque,
Plin. 25, 9, 59, § 105. —With the crime or act as an object: nefas, Ov. M. 13, 952:crimen gladio,
Luc. 8, 518; Vulg. Ecclus. 47, 13.—Hence, purgā-tus, a, um, P. a.Cleansed, purified, pure ( poet.):B.auris,
Hor. Ep. 1, 1, 7:somnia pituitā purgatissima,
Pers. 2, 57:purgatioris auri vena,
Mart. Cap. 1, § 7 (cf. Plaut. Mil. 3, 1, 179).—Excused, exculpated: ita fiducia quam argumentis purgatiores dimittuntur, Sall. Fragm. ap. Non. 310, 22, and ap. Don. Ter. Phorm. 1, 4, 28.—C.Pure, freed from sin (eccl. Lat.):vota purgatiora, Aug. Civ. Dei, 6, 2: purgatissima ecclesia,
id. Doctr. Christ. 2, 16:pietas,
id. Ver. Rel. 1. —Hence, adv.: purgātē, purely:enucleate dicitur purgate, exquisite,
Non. 60, 5. -
19 purum
pūrus, a, um, adj. [Sanscr. root pū, purificare, lustrare; cf.: pŭtus, pŭto; whence also poinê; Lat. poena], clean, pure, i. e. free from any foreign, esp. from any contaminating admixture (syn.: illimis, liquidus).I.Lit.1.Clean, free from dirt or filth, pure, unstained, undefiled:2.purae aedes,
Plaut. Truc. 2, 7, 6:et manibus puris sumite fontis aquam,
Tib. 2, 1, 14; Hor. Epod. 17, 49; id. S. 1, 4, 68:vestis,
Verg. A. 12, 169:ut quicquid inde haurias, purum liquidumque te haurire sentias,
Cic. Caecin. 27, 78:amnis,
Hor. Ep. 2, 2, 120:aqua,
id. C. 3, 16, 29; cf. id. Ep. 1, 10, 20:fons,
Prop. 3 (4), 1, 3:lympha,
Sil. 7, 170:amphorae,
Hor. Epod. 2, 15:fictilia,
Tib. 1, 1, 30:torus,
id. 1, 3, 26:purissima mella,
Verg. G. 4, 163:aëre purior ignis,
Ov. M. 15, 243:hasta,
unstained with blood, Stat. Th. 11, 450.—In gen., free or clear from any admixture or obstruction: terra, cleared (from stones, bushes, etc.), Cic. Sen. 17, 59:B.sol,
clear, bright, Hor. C. 3, 29, 45:orbis,
Ov. M. 4, 348:caelum,
Tib. 4, 1, 10:luna,
Hor. C. 2, 5, 19:vesper,
id. ib. 3, 19, 26:dies,
Claud. Rapt. Pros. 2, 2:aurum,
refined, without dross, Plin. 33, 4, 25, § 84; 33, 6, 32, § 99:argentum,
Cic. Verr. 2, 4, 23, § 52:gemma,
Ov. M. 2, 856.— Absol.: pū-rum, i, n., a clear, bright, unclouded sky, Verg. G. 2, 364; Hor. C. 1, 34, 7.—Transf.1.In gen., plain, natural, naked, unadorned, unwrought, unmixed, unadulterated, unsophisticated: argentum, plain, i. e. unornamented, without figures chased upon it, Cic. Verr. 2, 4, 22, § 49; 2, 4, 23, § 52; Plin. Ep. 3, 1, 9; Juv. 9, 141; cf.:2.coronarum aliae sunt purae, aliae caelatae,
Vitr. 7, 3; and:utrum lanx pura an caelata sit,
Dig. 6, 1, 6:vasa,
not pitched, Col. 12, 4, 4:locus,
not built upon, vacant, Varr. L. L. 5, § 38 Müll.; Liv. 24, 14; Dig. 13, 7, 43:humus,
Cic. Sen. 15, 59:solum,
Liv. 1, 44 fin.:ager,
Ov. F. 3, 582:campus,
Verg. A. 12, 771:purus ab arboribus campus,
Ov. M. 3, 709:hasta,
without an iron head, Prop. 4 (5), 3, 68:toga,
without purple stripes, Phaedr. 3, 10, 10:esse utramque sibi per se puramque necesse'st,
unmixed, Lucr. 1, 506.—Cleansing, purifying:II.idem ter socios pura circumtulit undā,
Verg. A. 6, 229:sulfur,
Tib. 1, 5, 11.—Trop.A.Pure, unspotted, spotless, chaste, undefiled, unpolluted, faultless, etc.:B.animus omni admixtione corporis liberatus, purus et integer,
Cic. Sen. 22, 80:castus animus purusque,
id. Div. 1, 53, 121:estne quisquam qui tibi purior esse videatur?
id. Rosc. Com. 6, 18:puriora et dilucidiora,
id. Tusc. 1, 20, 46: vita et pectore puro, Hor.S. 1,6, 64; id. Ep. 1, 2, 67: pectus purum et firmum, stainless, faultless, Enn. ap. Gell. 7, 17 (Trag. v. 340 Vahl.):familia,
that has solemnized the funeral rites, Cic. Leg. 2, 22, 57:gladium purum ab omni caede servare,
Sen. Ep. 24, 7:purae a civili sanguine manus,
id. Suas. 6, 2:purus sum a peccato,
Vulg. Prov. 20, 9:pectus purum ab omni sceleris contagione,
Lact. 5, 12, 2.—Of freedom from sensual passion:animam puram conservare,
Cic. Verr. 2, 3, 58, § 134:noctes, opp. spurcae,
Plaut. As. 4, 1, 62; id. Poen. 1, 2, 137; Tib. 1, 3, 26; Mart. 6, 66, 5; 9, 64:corpus,
Plin. Ep. 4, 11, 9.—With gen.:integer vitae scelerisque purus,
Hor. C. 1, 22, 1.—Of purity of style:oratio Catuli sic pura est, ut Latine loqui paene solus videatur,
Cic. de Or. 3, 8, 29; cf.: purum et candidum genus dicendi, id. Or. 16, 53:sermone puro atque dilucido,
Quint. 11, 1, 53:sermo quam purissimus,
id. 4, 2, 118:multo est tersior ac magis purus (Horatius),
id. 10, 1, 94:pura et illustris brevitas,
Cic. Brut. 75, 262:pura et incorrupta consuetudo dicendi,
id. ib. 75, 261:pressus sermo purusque,
Plin. Ep. 7, 9, 8.—In partic., in jurid. lang., unconditional, without exception, absolute; entire, complete:C.judicium purum,
Cic. Inv. 2, 20, 60:pura et directa libertas,
Dig. 40, 4, 59:causa,
ib. 46, 3, 5.—Clear, complete, over and above:D.quid possit ad dominos puri ac reliqui provenire,
clear gain, Cic. Verr. 2, 3, 86, § 200.—Relig. t. t., free from religious claims or consecration:E.purus autem locus dicitur, qui neque sacer neque sanctus est neque religiosus, sed ab omnibus huiusmodi nominibus vacare videtur,
Dig. 11, 7, 2, § 4; cf.ib. § 2: quae tandem est domus ab istā suspicione religionis tam vacua atque pura,
Cic. Har. Resp. 6, 11.—Not desecrated, undefiled.1. 2. 3.Free from mourning:A.dies,
Ov. F. 2, 558.— Adv., in two forms, pūrē and (ante-class. and poet.) pūrĭ-ter ( sup. ‡ purime, acc. to Paul. ex Fest. p. 252 Müll.), purely, clearly, without spot or mixture.Lit.(α).Form pure:(β).pure eluere vasa,
Plaut. Aul. 2, 3, 3; cf.: pure lautum=aquā purā lavatum, Paul. ex Fest. p. 248 Müll.:lavare,
Liv. 5, 22.—Form puriter:b.puriter transfundere aquam in alterum dolium,
Cato, R. R. 112:puriter lavit dentes,
Cat. 39, 14.—Comp., brightly, clearly:c.splendens Pario marmore purius,
Hor. C. 1, 19, 5:purius osculari,
Sen. Ben. 2, 12, 2.—Sup.:B. (α).quam mundissime purissimeque fiat,
Cato, R. R. 66.—Form pure:(β).si forte pure velle habere dixerit,
Plaut. As. 4, 1, 61:quiete et pure et eleganter acta aetas,
Cic. Sen. 5, 13:pure et caste deos venerari,
id. N. D. 1, 2, 3; Liv. 27, 37; cf.:radix caste pureque collecta,
Plin. 22, 10, 12, § 27.—Of style:pure et emendate loqui,
Cic. Opt. Gen. 2, 4:pure apparere,
clearly, obviously, Hor. S. 1, 2, 100:quid pure tranquillet,
perfectly, fully, id. Ep. 1, 18, 102.—Form puriter:b.si vitam puriter egi,
Cat. 76, 19.—Sup.:2.Scipio omnium aetatis suae purissime locutus,
Gell. 2, 20, 5:purissime atque illustrissime aliquid describere,
very distinctly, very clearly, id. 9, 13, 4.—In partic., jurid., unconditionally, simply, absolutely:aliquid legare,
Dig. 8, 2, 35:contrahi,
ib. 18, 2, 4; 39, 2, 22 fin.; 26, 2, 11; Gai. Inst. 1, 186. -
20 purus
pūrus, a, um, adj. [Sanscr. root pū, purificare, lustrare; cf.: pŭtus, pŭto; whence also poinê; Lat. poena], clean, pure, i. e. free from any foreign, esp. from any contaminating admixture (syn.: illimis, liquidus).I.Lit.1.Clean, free from dirt or filth, pure, unstained, undefiled:2.purae aedes,
Plaut. Truc. 2, 7, 6:et manibus puris sumite fontis aquam,
Tib. 2, 1, 14; Hor. Epod. 17, 49; id. S. 1, 4, 68:vestis,
Verg. A. 12, 169:ut quicquid inde haurias, purum liquidumque te haurire sentias,
Cic. Caecin. 27, 78:amnis,
Hor. Ep. 2, 2, 120:aqua,
id. C. 3, 16, 29; cf. id. Ep. 1, 10, 20:fons,
Prop. 3 (4), 1, 3:lympha,
Sil. 7, 170:amphorae,
Hor. Epod. 2, 15:fictilia,
Tib. 1, 1, 30:torus,
id. 1, 3, 26:purissima mella,
Verg. G. 4, 163:aëre purior ignis,
Ov. M. 15, 243:hasta,
unstained with blood, Stat. Th. 11, 450.—In gen., free or clear from any admixture or obstruction: terra, cleared (from stones, bushes, etc.), Cic. Sen. 17, 59:B.sol,
clear, bright, Hor. C. 3, 29, 45:orbis,
Ov. M. 4, 348:caelum,
Tib. 4, 1, 10:luna,
Hor. C. 2, 5, 19:vesper,
id. ib. 3, 19, 26:dies,
Claud. Rapt. Pros. 2, 2:aurum,
refined, without dross, Plin. 33, 4, 25, § 84; 33, 6, 32, § 99:argentum,
Cic. Verr. 2, 4, 23, § 52:gemma,
Ov. M. 2, 856.— Absol.: pū-rum, i, n., a clear, bright, unclouded sky, Verg. G. 2, 364; Hor. C. 1, 34, 7.—Transf.1.In gen., plain, natural, naked, unadorned, unwrought, unmixed, unadulterated, unsophisticated: argentum, plain, i. e. unornamented, without figures chased upon it, Cic. Verr. 2, 4, 22, § 49; 2, 4, 23, § 52; Plin. Ep. 3, 1, 9; Juv. 9, 141; cf.:2.coronarum aliae sunt purae, aliae caelatae,
Vitr. 7, 3; and:utrum lanx pura an caelata sit,
Dig. 6, 1, 6:vasa,
not pitched, Col. 12, 4, 4:locus,
not built upon, vacant, Varr. L. L. 5, § 38 Müll.; Liv. 24, 14; Dig. 13, 7, 43:humus,
Cic. Sen. 15, 59:solum,
Liv. 1, 44 fin.:ager,
Ov. F. 3, 582:campus,
Verg. A. 12, 771:purus ab arboribus campus,
Ov. M. 3, 709:hasta,
without an iron head, Prop. 4 (5), 3, 68:toga,
without purple stripes, Phaedr. 3, 10, 10:esse utramque sibi per se puramque necesse'st,
unmixed, Lucr. 1, 506.—Cleansing, purifying:II.idem ter socios pura circumtulit undā,
Verg. A. 6, 229:sulfur,
Tib. 1, 5, 11.—Trop.A.Pure, unspotted, spotless, chaste, undefiled, unpolluted, faultless, etc.:B.animus omni admixtione corporis liberatus, purus et integer,
Cic. Sen. 22, 80:castus animus purusque,
id. Div. 1, 53, 121:estne quisquam qui tibi purior esse videatur?
id. Rosc. Com. 6, 18:puriora et dilucidiora,
id. Tusc. 1, 20, 46: vita et pectore puro, Hor.S. 1,6, 64; id. Ep. 1, 2, 67: pectus purum et firmum, stainless, faultless, Enn. ap. Gell. 7, 17 (Trag. v. 340 Vahl.):familia,
that has solemnized the funeral rites, Cic. Leg. 2, 22, 57:gladium purum ab omni caede servare,
Sen. Ep. 24, 7:purae a civili sanguine manus,
id. Suas. 6, 2:purus sum a peccato,
Vulg. Prov. 20, 9:pectus purum ab omni sceleris contagione,
Lact. 5, 12, 2.—Of freedom from sensual passion:animam puram conservare,
Cic. Verr. 2, 3, 58, § 134:noctes, opp. spurcae,
Plaut. As. 4, 1, 62; id. Poen. 1, 2, 137; Tib. 1, 3, 26; Mart. 6, 66, 5; 9, 64:corpus,
Plin. Ep. 4, 11, 9.—With gen.:integer vitae scelerisque purus,
Hor. C. 1, 22, 1.—Of purity of style:oratio Catuli sic pura est, ut Latine loqui paene solus videatur,
Cic. de Or. 3, 8, 29; cf.: purum et candidum genus dicendi, id. Or. 16, 53:sermone puro atque dilucido,
Quint. 11, 1, 53:sermo quam purissimus,
id. 4, 2, 118:multo est tersior ac magis purus (Horatius),
id. 10, 1, 94:pura et illustris brevitas,
Cic. Brut. 75, 262:pura et incorrupta consuetudo dicendi,
id. ib. 75, 261:pressus sermo purusque,
Plin. Ep. 7, 9, 8.—In partic., in jurid. lang., unconditional, without exception, absolute; entire, complete:C.judicium purum,
Cic. Inv. 2, 20, 60:pura et directa libertas,
Dig. 40, 4, 59:causa,
ib. 46, 3, 5.—Clear, complete, over and above:D.quid possit ad dominos puri ac reliqui provenire,
clear gain, Cic. Verr. 2, 3, 86, § 200.—Relig. t. t., free from religious claims or consecration:E.purus autem locus dicitur, qui neque sacer neque sanctus est neque religiosus, sed ab omnibus huiusmodi nominibus vacare videtur,
Dig. 11, 7, 2, § 4; cf.ib. § 2: quae tandem est domus ab istā suspicione religionis tam vacua atque pura,
Cic. Har. Resp. 6, 11.—Not desecrated, undefiled.1. 2. 3.Free from mourning:A.dies,
Ov. F. 2, 558.— Adv., in two forms, pūrē and (ante-class. and poet.) pūrĭ-ter ( sup. ‡ purime, acc. to Paul. ex Fest. p. 252 Müll.), purely, clearly, without spot or mixture.Lit.(α).Form pure:(β).pure eluere vasa,
Plaut. Aul. 2, 3, 3; cf.: pure lautum=aquā purā lavatum, Paul. ex Fest. p. 248 Müll.:lavare,
Liv. 5, 22.—Form puriter:b.puriter transfundere aquam in alterum dolium,
Cato, R. R. 112:puriter lavit dentes,
Cat. 39, 14.—Comp., brightly, clearly:c.splendens Pario marmore purius,
Hor. C. 1, 19, 5:purius osculari,
Sen. Ben. 2, 12, 2.—Sup.:B. (α).quam mundissime purissimeque fiat,
Cato, R. R. 66.—Form pure:(β).si forte pure velle habere dixerit,
Plaut. As. 4, 1, 61:quiete et pure et eleganter acta aetas,
Cic. Sen. 5, 13:pure et caste deos venerari,
id. N. D. 1, 2, 3; Liv. 27, 37; cf.:radix caste pureque collecta,
Plin. 22, 10, 12, § 27.—Of style:pure et emendate loqui,
Cic. Opt. Gen. 2, 4:pure apparere,
clearly, obviously, Hor. S. 1, 2, 100:quid pure tranquillet,
perfectly, fully, id. Ep. 1, 18, 102.—Form puriter:b.si vitam puriter egi,
Cat. 76, 19.—Sup.:2.Scipio omnium aetatis suae purissime locutus,
Gell. 2, 20, 5:purissime atque illustrissime aliquid describere,
very distinctly, very clearly, id. 9, 13, 4.—In partic., jurid., unconditionally, simply, absolutely:aliquid legare,
Dig. 8, 2, 35:contrahi,
ib. 18, 2, 4; 39, 2, 22 fin.; 26, 2, 11; Gai. Inst. 1, 186.
См. также в других словарях:
Clean Up Australia — is a not for profit Australian environmental conservation organisation founded by Australian Ian Kiernan, and co founder Kim McKay, in 1989. It works to foster relationships between the community, business and government to address the… … Wikipedia
Clean Elections — (variously called, Clean Money, Voter Owned Elections, or Fair Elections ) is a term used to describe a particular system of government financing of political campaigns, in which the government provides a grant to candidates who agree to limit… … Wikipedia
Clean Water Action — Founded 1972 Location Washington, D.C. 19 Offices Nationwide [1] Area served United States Mem … Wikipedia
Clean Air Act (United States) — Clean Air Act Full title Clean Air Act of 1963 Acronym CAA Effective Dec. 17, 1963 Citations Public Law P.L. 88 206 … Wikipedia
Clean Up the World — Type Non governmental organization Founded 1993 Location Sydney, Australia Origins Clean Up … Wikipedia
Clean (programming language) — Clean Paradigm(s) functional Appeared in 1987 Designed by Software Technology Research Group of Radboud University Nijmegen Stable release … Wikipedia
clean — [klēn] adj. [ME clene < OE clæne, clean, pure < IE * ĝ(e)lēi < base * ĝel , to gleam > OIr gel, gleaming, white, OHG kleini, gleaming, bright, fine (> Ger klein, small)] 1. a) free from dirt, contamination, impurities, etc.;… … English World dictionary
Clean Water Services — Type Public utility Genre Wastewater treatment Founded 1970 … Wikipedia
Clean Pastures — Merrie Melodies series Clean Pastures title card Directed by … Wikipedia
Clean Elections Rhode Island — is a non profit group dedicated to passing clean elections in the state of Rhode Island. Contents 1 Clean Elections 2 Rhode Island Clean Elections Act 3 Steering Committee 4 … Wikipedia
Clean Air Network — Formation July 2009 Type NGO Location Hong Kong Website www.hongkongcan.org Clean Air Network (CAN … Wikipedia